فرهنگ گرا:
اصول عقیدتی این الگو با اصول بشارت دهندگانش قابل مقایسه است . کل ” مجموعه شهری ” بر اجزا ( افراد ) و مفهوم ” فرهنگی ” شهر بر مفهوم مادی آن غلبه دارد .فضای الگوی فرهنگ گرا نیز جزء به جزء در تقابل با فضای الگوی ترقی گراست .
بر عوامل جامعه شناسانه تاکید دارند . هر شهر فضا را به گونه ای خاص و متمایز اشغال می کند ،
در الگوی فرهنگ گرا خیابان به عنوان ستون فقرات شهر محسوب می گردد که در آن برخوردهای اجتماعی انجام می شود .
باغ سازی از نکات عمده الگوی فرهنگ گراست .
: طبیعت گرا
انگاره های جریان شهر- ستیزی آمریکایی در قرن بیستم در الگویی جدید تبلور پیدا می کند . الگویی بس خیالپردازانه از آنکه بتواند تحققی داشته باشد ، اما نشانگر تفکر بخشی از جامعه شناسان و ” برنامه ریزان شهری ” آمریکایی است که تحت عنوان برود – ایکر سیتی " Broadacer – city "
بوسیله معمار بزرگ آمریکایی فرانک لوید رایت تدارک دیده شده است .
این معمار ازسال 1930 تا 1935 ، بدون وقفه روی طرح استقرار مطلوب کار کرده است . در کتاب ” شهر ناپیدای ” رایت اصول پایه ای این تفکر قابل جستجو است .
اصول عقیدتی که رایت بر اساس آنها برودایکر را بنا نهاد ، اصولی است که یکی از پیروان امرسون بدست می دهد .
رایت از دو زاویه نگاه می کند ، هم به مفاهیم فرهنگی و فرد بعنوان عنصر غیر قابل جایگزین و هم به صنعت و تکنولوژی چشم دارد .
شهر صنعتی انسان را از خود بیگانه کرده لذا تنها تماس با طبیعت است که انسان را به خود باز می گرداند و رشد هماهنگ فرد را مانند کلیتی امکان پذیر می کند .
با بازگشت به دامن طبیعت به مفهوم مکتب شیکاگو نزدیک می شود و اکولوژی شهری را مطرح می کند .
فضای این الگو بسیار پیچیده است ، بعضی از خصوصیات آن به الگوی ترقی گرا و بعضی دیگر به الگوی فرهنگ گرا شباهت دارد .
این فضا هم باز است و هم بسته . هم عام است و هم خاص . این فضای نو وتازه ای است که خود را کاملا وقف آزادی انسان می کند
